Month: marzec 2021

Nagrody Bookera – tytuły z długiej listy Bookera po polsku

Posted on by Kuba Sosnowski

Poniżej znajduje się zestawienie tytułów z corocznych nominacji do Nagrody Bookera. Kolorem czerwonym oznaczone są pozycje przetłumaczone na język polski. Lista będzie systematycznie aktualizowana.

The International Booker Prize 2021

  • Can Xue „I Live in the Slums”,
  • David Diop „At Night All Blood is Black”,
  • Nana Ekvtimishvili „The Pear Field”,
  • Mariana Enriquez „The Dangers of Smoking in Bed”,
  • Benjamin Labatut „When We Cease to Understand the World”,
  • Ngũgĩ wa Thiong’o „The Perfect Nine: The Epic Gikuyu and Mumbi”,
  • Olga Ravn „The Employees”,
  • Jaap Robben „Summer Brother”,
  • Judith Schalansky „An Iventory of Losses”,
  • Adania Shibli „Minor Detail”,
  • Maria Stiepanowa „In Memory of Memory”, („Pamięć pamięci”)
  • Andrzej Tichý „Wretchedness”,
  • Éric Vuillard „The War of the Poor”

The International Booker Prize 2020

  • Willem Anker „Red Dog”
  • Shokoofeh Azar „The Enlightenment of The Greengage Tree”
  • Gabriela Cabezón Cámara „The Adventures of China Iron”
  • Jon Fosse „The Other Name: Septology I – II”
  • Nino Haratischwili „The Eighth Life” („Ósme życie”)
  • Michel Houellebecq „Serotonina”
  • Daniel Kehlmann „Tyll”
  • Fernanda Melchor „ Hurricane Season”
  • Yoko Ogawa „The Memory Police”
  • Emmanuelle Pagano  „Faces on the Tip of My Tongue”
  • Samanta Schweblin „Little Eyes”
  • Marieke Lucas Rijneveld „The Discomfort of Evening” („Niepokój przychodzi o zmierzchu”)
  • Enrique Vila-Matas „Mac and His Problem”

The International Booker Prize 2019

  • Margaret Atwood – „The Testaments („Testamenty”)
  • Kevin Barry – „Night Boat to Tangier”
  • Oyinkan Braithwaite – „My Sister, The Serial Killer” („Moja siostra morduje seryjnie”)
  • Lucy Ellmann – „Ducks, Newburyport” 
  • Bernardine Evaristo – „Girl, Woman, Other” („Dziewczyna, kobieta, inna”)
  • John Lanchester – „The Wall” 
  • Deborah Levy – „The Man Who Saw Everything” 
  • Valeria Luiselli – „Lost Children Archive” („Archiwum zaginionych dzieci”)
  • Chigozie Obioma – „An Orchestra of Minorities”  („Orkiestra Bezbronnych”)
  • Max Porter – „Lanny”
  • Salman Rushdie – „Quichotte” 
  • Elif Shafak – „10 Minutes 38 Seconds in This Strange World” ('”10 minut i 38 sekund na tym dziwnym świecie”) 
  • Jeanette Winterson – „Frankissstein”

Grass Kings – tom 1

Posted on by Kuba Sosnowski

W trakcie lektury Grass Kings miałem wrażenie, że oglądam kolejny odcinek Outsiders – o serialu pisałem pięć lat temu na Bazgrolku. To samo zestawienie: „ci dobrzy, choć kawały łobuzów” wybierający życie poza miastem oraz „ci źli” – stróże prawa, „miastowi”. Jednak komiksowa opowieść smakuje wybornie! Zero odgrzewanego serialowego kotleta.

Grass Kings – azyl dla wykluczonych

„Z powodu rosnących cen amunicji, nie będzie strzału ostrzegawczego” głosi napis przed wejściem na teren samozwańczych władców enklawy przyczep kempingowych i azylu dla wykluczonych. W tym jednym ostrzeżeniu kryje się wszystko, co dostanie czytelnik wkraczający do Królestwa Traw.

Są pościgi, strzelaniny, rajdy i patrolowanie terenu w celu wyłapania intruzów łamiących zakaz wstępu. Tymi intruzami są policjanci, którym nie podoba się to, że społeczność wyrzutków upodobała sobie osiedlenie się w pobliżu ich rodzinnych domów.

Jednak ze stróżami prawa outsiderów wiążą dwa wątki. Bruce, jest byłym policjantem, który musiał przejść na drugą stronę. Natomiast Robert, przed staniem się szefem wyrzutków, żył spokojnie, dopóki nie stracił córki, a śledczy zawiedli go „po całości”.

Grass Kings – Wilk stepowy dla współczesnych

Podczas lektury spostrzegłem, że pomiędzy Grass Kings a dziełem Hermana Hessego można postawić kilka znaków równości. Oczywiście, Wilk stepowy to powieść o zupełnie innej tematyce, o wiele trudniejsza w wymowie niż komiks Kindta i Jenkinsa. Jednak jeżeli weźmiemy pod uwagę zachowanie bohaterów ich stosunek do rzeczywistości, zastanego ładu i porządku, to otrzymamy postaci podobne do Harryego Hallera.

Co więcej, patrząc z punktu rozpatrywania dzieła poprzez (upraszczając wywód z Traktatu o wilku stepowym) mówienie o analizie utworu poprzez potraktowanie jego bohaterów jako całości, zyskujemy jakże ciekawą hellerową „złożoność duszy”.

Jaki nam się jawi ów komiksowy wilk stepowy? Uważam, że podobny do tego z dzieła Hessego. Tak samo  zbuntowany i przerażony światem, jak nie chcący i nie potrafiący być szczęśliwym.

Moja ocena: 8/10

Matt Kindt, Tyler Jenkins, Grass Kings, Nonstopcomics, 2018

Strażniczka Słońca – Maja Lunde powraca z nową opowieścią

Posted on by Kuba Sosnowski

Autorka Śnieżnej siostry powraca i to w jakim stylu. Strażniczka Słońca jest opowieścią napisaną w rozpoznawalnym dla Lunde stylu. Mamy niesamowite tajemnice, bohaterów stawiających wszystko na jedną kartę, no i zagadkową zmianę klimatu na Ziemi.

W świecie Strażniczki Słońca ludzie żyją w mroku. Zanim do tego doszło, na Ziemi panowała susza i przerażający upał. Ludzie cierpieli. Aż pewnego dnia, Słońce znikło z nieba, ustępując miejsce mrokowi i deszczowi. Kolorowy świat wyblakł, do tego stopnia, że o jaskrawych brawach ludziom przypominały tylko farby artystów i plastyków. A do tego, co najgorsze, zapanował głód.

Powyższy opis przypomina Historię pszczół, Błękit oraz Ostatniego Lunde? Być może. Jednak to tylko pozory.

Strażniczka Słońca – uwięzione Słońce, to nie wróży najlepiej

Lilia, bohaterka książki, wychowuje się pod czujnym okiem dziadka. Mężczyzna pełni we wsi niebywałą rolę. Co kilka dni znika w swojej szklarni, a gdy wraca ma warzywa i owoce dla wszystkich współmieszkańców.

Szklarnia jest miejscem, do którego nikt nie ma wstępu. Oczywiście, zakaz ten zostaje złamany przez Lilię. Dziewczynka odkrywa, że w budynku nie ma nic ważnego. Za to tuż za nim znajduje się zakazany las, przez który biegnie ścieżka prowadząca do zielonej doliny, a tam uwięzione jest Słońce. Nadzorują je, na zlecenie Strażniczki Słońca, Chłopiec z Psem. Pomiędzy dziećmi nawiązuje się nić przyjaźni. Lilia zaczyna wyglądać lepiej, dzięki trosce Chłopca, który karmi ja do syta owocami.

Pewnego dnia mieszkanka wsi zabiera kolegę do osady. Pokazuje jak wygląda świat bez Słońca. Chłopiec jest przerażony.

Tak zaczyna się najnowsza na polskim rynku książka Mai Lunde, której głównym tematem, wbrew pozorom… wcale nie jest katastrofa klimatyczna.

Strażniczka Słońca – wyczekując na wiosnę

Powieść Lunde zmusza czytelnika do zastanowienia się nad kwestiami takimi jak: miłość, macierzyństwo, fizyczna obecność bliskich w codziennym życiu dziecka, w tym rola dotyku. Są one potrzebne, tak samo jak Słońce. Bez nich nie da się żyć.

Strażniczka Słońca to też opowieść o nadziei i o tym, że wszystko zmienia się cyklicznie. Po zimie przychodzi wiosna, a po nim lato i jesień, a to co złe, kiedyś się kończy. Autorka pisze o tym w bardzo wyważony sposób, bez moralizowania i zbędnego wciskania dobrze znanych od wieków ludzkości prawideł.

Jednak najważniejszy, jak dla mnie, w książce Lunde jest temat straty. Lilia, co chwila musi się mierzyć z utratą lub zyskaniem czegoś lub kogoś. Czasami to, co zyskuje okazuje się wcale nie tak niezbędne, jak się wydawało. W zależności od sytuacji dziewczynka musi osądzać, co jest dla niej i jej bliskich dobre, a co złe.

Strażniczka Słońca – ocena

Strażniczka Słońca jest rewelacyjnym tekstem, noszącym znamiona mrocznej baśni. Właśnie, mrocznej.

Lektura książki Mai Lunde to wejście do świata pełnego szarości, zła i smutku. Co chwila wyczuwalny jest ciężki klimat. Podobnie jest z zakończeniem. Na pewno jest pozytywne, ale nosi znamiona „ciemnej strony ludzkiej natury”. Dlatego na pewno nie polecam Strażniczki Słońca młodszym czytelnikom.

Myślę, że idealnym wiekiem na zmierzenie się z przygodami Lilii i Chłopca, jest skończone 12 lat. Na pewno polecam Strażniczkę Słońca dorosłym – świadomym rodzicom. To bardzo mądra opowieść, która naprawdę uczy.

Moja ocena: 9/10

Maja Lunde, Strażniczka Słońca, Wydawnictwo Literackie, 2021