Gdyby nie to, że jest to powieść, a nie poradnik, tekst o Wielu demonach pojawiłby się na moim drugim blogu (NapiszTekst.pl).Książka na pewno zyskałby najwyższą ocenę i miano materiału doskonale uczącego storytellingu.

Wiele demonów to relacja z Sigły, miasteczka położonego na terenie Śląska Cieszyńskiego. Tam to ścierają się ziemskie i nieziemskie siły, luteranizm z katolicyzmem, pierwiastek męski z żeńskim, młodość ze starością, to co miejscowe z obcym. Bohaterami powieści są mieszkańcy Sigły, należą do nich listonosz- cudotwórca, pastor, naczelnik poczty, doktor i dwie młode panny z ciągotami do romantycznej myśli i zachowań femme fatale. A każdy z nich skrywa pod swoim dachem i umysłem tytułowe wiele demonów oraz jest niczym siglańska pogoda, z jednej strony urocza, a tak na prawdę zniewalająca swoim chłodem.

Całość Pilch wsadza w realia połowy ubiegłego wieku i okrasza realizmem magicznym, ale nie takim jak w 100 latach samotności, lecz takim jak w Dotknij wiatru, dotknij wody Oza. To właśnie on zamienia to co przyziemne w wielką opowieść o ludzkiej egzystencji.

Bo to życie zbiorowości i każdej z jednostek jest głównym bohaterem książki. A całość, oparta o główny wątek – zniknięcie jednej ze wspomnianych sióstr, jest tylko pretekstem do snucia opinii i przeciwstawiania sobie kolejnych ludzkich idei.

Język Wielu demonów jest językiem gawędziarza, bajarza. Mnóstwo tam dopowiedzeń typu: Powiedzieć o nim, że…., to nic nie powiedzieć, zdań długich, opisowych i wielu niedopowiedzeń, które z czasem zostają wyjaśnione. Jednym słowem, czyta się znakomicie, a po zakończeniu lektury zaczyna żałować, że to już koniec.

Moim zdaniem jest to jedna z najważniejszych powieści w polskiej literaturze i najlepsza w twórczości Pilcha. Kto jeszcze jej nie przeczytał, a uważa się za humanistę, koniecznie musi poznać tę pozycję.

Ocena: 10/10

Jerzy Pilch Wiele demonów, Wielka litera, 2013